Platforma Komunikacyjna Krakowa

Transport zbiorowy: Kraków poza czołówką. Przegrywamy z Warszawą, Gdańskiem i Poznaniem
https://pulskrakowa.pl/transport-zbioro ... poznaniem/

Dużo interesujących wniosków, niestety często na minus dla Krakowa, choć są i rzeczy na plus.

1. Kraków dopiero szósty w ogólnym rankingu km.

Kraków nie znalazł się w pierwszej piątce miast najlepiej ocenionych pod względem jakości i rozwoju transportu zbiorowego. W tej kategorii zwyciężyła Warszawa (42,46 pkt), przed Gdańskiem (31,45 pkt), Poznaniem (31,33 pkt), Lublinem (30,70 pkt) i Olsztynem (29,61 pkt).

2. Co ciekawe, w przeliczeniu wzkm na mieszkańca Kraków jest drugi, ustępując tylko Warszawie. Skąd to może wynikać? Czy rzeczywiście przejechanych km jest aż tak dużo? Czy może Kraków ma spory odsetek niezameldowanych osób (studenci, przyjezdni itd.), większy niż inne kilkusettysięczne miasta?

W 2024 roku pojazdy transportu zbiorowego w Krakowie wykonały 77 wozokilometrów na mieszkańca – to drugi wynik w kraju, ustępujący jedynie Warszawie, gdzie wskaźnik ten wyniósł aż 113 wozokilometrów.

3. W buspasach zastój, choć tu podobny problem miała i część pozostałych miast.

Jednym z kluczowych kryteriów w kategorii „Transport zbiorowy” była długość i rozwój buspasów. Kraków otrzymał 49 punktów za istniejącą infrastrukturę, ale 0 punktów za jej rozbudowę.

4. Kraków wydaje sporo na km, jednak efektywność wydatków jest niska:

Kraków otrzymał bardzo wysoką ocenę w kategorii wydatków na transport zbiorowy w przeliczeniu na mieszkańca, porównywalną z Warszawą. Raport jednoznacznie wskazuje jednak, że sam poziom finansowania nie decyduje o jakości systemu. Jak podkreślają autorzy, ranking premiuje efektywność i kierunek wydatkowania środków, a nie wyłącznie ich wysokość. W przypadku Krakowa wysokie nakłady nie przełożyły się na to, co w rankingu ma największe znaczenie: priorytet dla transportu zbiorowego w ruchu ulicznym, nowoczesną flotę i wyraźną poprawę parametrów środowiskowych.

Efektywność niska? Drugie najwięcej pasażerów na wozokilometr i więcej pasażerów na mieszkańca od naprawdę wielu miast. Moim zdaniem ten ranking jest bez sensu skonstruowany skoro do najważniejszych cech zaliczają nowoczesną flotę oraz poprawę parametrów środowiskowych (wg. takiej klasyfikacji najlepszą komunikację mają np. takie Kozienice gdzie komunikacja opiera się na całych dwóch autobusach, ale za to elektrycznych), podczas gdy te dwie cechy nie są szczególnie ważne.

miki3uwu pisze: 28 gru 2025, 14:10Efektywność niska? Drugie najwięcej pasażerów na wozokilometr i więcej pasażerów na mieszkańca od naprawdę wielu miast. Moim zdaniem ten ranking jest bez sensu skonstruowany skoro do najważniejszych cech zaliczają nowoczesną flotę oraz poprawę parametrów środowiskowych (wg. takiej klasyfikacji najlepszą komunikację mają np. takie Kozienice gdzie komunikacja opiera się na całych dwóch autobusach, ale za to elektrycznych), podczas gdy te dwie cechy nie są szczególnie ważne.

Myślę, że trzeba tu być ostrożnym z wnioskami, w każdą ze stron.

Takie statystyki potrafią być bardzo zależne od przyjętych miar. Np. kwestia przeliczania na liczbę mieszkańców. Kraków oficjalnie ma ok. 800 tys. mieszkańców, jednak mówi się, że realnie ludzi żyjących i/albo przemieszczających się po mieście jest znacznie więcej, bodajże nawet 1,5 mln. Zgodzisz się, że jeśli daną liczbę wzkm podzielić przez 0,8 mln, a podzielić przez 1,5, to otrzymamy dwa zupełnie różne wyniki. Oczywiście w innych miastach jest podobne zjawisko, jednak Kraków jest dużym ośrodkiem akademickim, mamy mnóstwo studentów którzy często są przyjezdni i choć nie liczą się do spisu mieszkańców, to realnie tu żyją, jeżdżą km, i wydają pieniądze na życie, jedzenie itp. tym samym zasilając budżet.

Inny przykład to wpływ korków. Kraków od lat regularnie znajduje się w czołówkach rankingów najbardziej zakorkowanych miast. A to też wpływa na efektywność km. Jeśli linie łapią kilkadziesiąt minut opóźnienia to część kursów w praktyce nie zostaje wykonana. W takiej sytuacji na papierze może być nawet sporo wzkm, jednak w praktyce jest ich mniej, wydłużając podróż, zwiększając czas oczekiwania na przystanku i zwiększając tłok w pojeździe.

Stąd wg mnie trzeba być bardzo ostrożnym w interpretowaniu wyników. Link wrzuciłem bo jest interesujący i jako zalążek do dyskusji.

miki3uwu pisze: 28 gru 2025, 14:10 Moim zdaniem ten ranking jest bez sensu skonstruowany skoro do najważniejszych cech zaliczają nowoczesną flotę oraz poprawę parametrów środowiskowych (wg. takiej klasyfikacji najlepszą komunikację mają np. takie Kozienice gdzie komunikacja opiera się na całych dwóch autobusach, ale za to elektrycznych), podczas gdy te dwie cechy nie są szczególnie ważne.

No właśnie. Szczególnie dobrze to widać na przykładzie Lublina, który dostał dodatkowe punkty za sporą elektryfikację floty autobusowej, w większości za sprawą trolejbusów, ...które są w tym mieście głównie dlatego, że nie mają tramwajów. Kraków z kolei za flotę 330 zelektryfikowanych tramwajów dostał całe 0 punktów. Lublin nie inwestuje w tramwaje, ma przez to gorszą komunikację, a jednocześnie zgarnia przez to masę punktów xddd

Sięgnąłem do tego raportu, i dochodzę do wniosku, że ranking nie został uczciwie zaprezentowany. Po pierwsze, Kraków, podobnie jak Wrocław, nie przedstawił choćby danych o liczbie podróży komunikacją miejską w przeliczeniu na mieszkańca - tutaj wygrał Poznań (498 podróży na mieszkańca) przed Warszawą (481 podróży na mieszkańca). Po drugie, dane się opierają w znacznej mierze na odpowiedziach urzędów i przedsiębiorstw komunikacyjnych, stąd nie ma tutaj gwarancji porównywalności wyników. Po trzecie, tak jak już było wspomniane, nie mamy pewności, jakie przyjęto wskaźniki liczby ludności (biorąc pod uwagę dominację zmiennych per capita, najbardziej korzystne byłoby przyjęcie możliwie najniższego wskaźnika, a który nie musi być ten sam w przypadku miast 100-250 tys. oraz tych powyżej 500 tys. mieszkańców). No i też sam dobór wskaźników - co ma do rzeczy długość buspasów w przeliczeniu na 100 km2 powierzchni miasta, jeżeli Olsztyn czy Kielce są ponad trzykrotnie mniejsze od Krakowa albo jaki jest sens porównywania wskaźników zeroemisyjności floty między oficjalnie 670-tysięcznym Wrocławiem a 140-tysięczną Zieloną Górą? I jak tu porównywać wydatki na transport i łączność, nawet w ujęciu per capita, jak każde miasto w tej kategorii budżetowej ma inny rozkład, nie mówiąc o tym, że zawierają się tu wydatki na budowę i remonty dróg, a nawet utrzymanie infrastruktury telekomunikacyjnej, funkcjonowanie operatorów pocztowych czy... pomoc zagraniczną. Wystarczy, że nawet w rozdziale 60004 (lokalny transport zbiorowy) każdy samorząd ma inną definicję wydatków bieżących i wpycha, co mu się żywnie podoba - dla przykładu Kraków czy Warszawa podchodzą do sprawy wyjątkowo konserwatywnie i wpisują tam jedynie koszty wykonywania kursów, a taki Wrocław czy Gdańsk do tej kategorii dodają koszty m.in. utrzymania infrastruktury torowej czy funkcjonowania organizatora transportu publicznego - i jak to teraz porównywać?